Nếu để nói về một nơi đáng nhớ nhất đã từng đi qua, có lẽ tui sẽ nghĩ về Bagan đầu tiên. Đó cũng là lý do tui đã quay lại nơi này 3 lần trong vài năm liên tiếp. Mỗi lẫn đến và đi là những cảm xúc khác nhau, luôn đặc biệt theo một cách nào đó.
[Lưu ý: hiện tại do tình hình nội chiến nên việc đi du lịch hay đi bụi ở Myanmar khá phức tạp. Các bạn nên cân nhắc kỹ nhé]
Trong bài blog này tui sẽ cố chia sẽ hết những gì còn nhớ, và mô tả một cách chân thực nhất về những trải nghiệm của bản thân tại Bagan.
Table of Contents
Vài dòng giới thiệu về Bagan
Bagan được UNESCO công nhận là di tích phố cổ cần được bảo tồn của thế giới, cũng giống như Hội An của Việt Nam vậy.
Bagan cách Yangon 630km, có thể đi từ Yangon tới Bagan bằng máy bay (1,5 giờ di chuyển) hoặc bằng xe bus (8-10 tiếng tuỳ hãng xe). Nếu đi bus và chọn chuyến khởi hành tầm 19-20 giờ tối thì bạn có thể ngủ trên xe và kịp đoán bình minh vào sáng ngày hôm sau.
Khi đi vào địa phận Bagan, người nước ngoài sẽ phải mua một tấm vé 25,000 kyat (hơn 400K VND), xem như là vé vào cổng.
Bagan chia ra làm hai khu chính, Old Bagan và New Bagan.
(Ảnh: Internet)
Old Bagan là khu vực có nhiều công trình đền chùa cổ, những nơi mà khách du lịch sẽ tới tham quan. Khu này rất ít khách sạn, nhà hàng. New Bagan là khu dân cư đông đúc hơn với nhiều nhà hàng, khách sạn và các dịch vụ du lịch.
New Bagan rất phù hợp cho để lưu trú nếu như có ở lại qua đêm tại đây. Dưới đây là bản đồ Old Bagan và 20 địa điểm nổi tiếng đáng tham quan tại đây.
12 điều nhất định phải làm khi đến Bagan
- Ngắm tinh khí cầu lúc bình minh
- Đến chỗ thả tinh khí cầu
- Ăn sáng và uống cà phê bản địa
- Xem các chú tiểu, nhà sư đi khất thực
- Thăm các ngôi đền bằng xe đạp
- Dùng thử bột thanakha bôi lên mặt
- Đi dạo trong những ngôi làng
- Xem người dân chăn những đàn bò trắng
- Tham quan khu chợ địa phương vào lúc sáng sớm
- Đi dạo và chụp hình sống ảo tại con đường cây siêu thơ mộng
- Thưởng thức những món ăn tại địa phương
- Ngắm hoàng hôn xuống
Tất cả những những điều trên tui sẽ chi sẻ trong nội dung bên dưới, riêng về những trải nghiệm ngắm bình minh và hoàng hôn sẽ có một bài riêng vì nó thật sự đặc biệt.
Điều gì khiến tui quay lại Bagan 3 lần?
Năm 2015 tui cùng nhóm bạn đến đây trong một chuyến du lịch bụi kéo dài 5 ngày. Hai năm sau, 2017 tui cùng một anh bạn quay lại đây, chúng tôi ở đây tất cả 8 ngày, đi nhiều hơn, thong thả trải nghiệm đất nước thú vị này. Sau đó tui quay lại Bagan lần nữa vào đầu năm 2018, cũng một chuyến đi kéo dài 8 ngày với nhiều kỷ niệm đáng nhớ.
Bài viết này sẽ KHÔNG phải là một bài hướng dẫn du lịch mà nó là những cảm nhận chân thực nhất của tui sau ba lần đặt chân tới vùng đất này.
Những ngôi đền, chùa và tu viện
Đền và chùa là đặc sản của Bagan, theo Wiki thì ở đây có 4,446 ngôi chùa, đền và tu viện được xây dựng.
Do thời gian, chiến tranh tàn phá cho nên đa số đã xuống cấp hoặc bị hư hỏng nặng nhưng chính sự hoang tàn đó đã tạo nên một vẻ kỳ bí cho nơi này. Đa số các công trình ở Bagan là đền và thờ phật.
Bên trong những ngôi đền thường có rất ít ánh sáng kèm với lối kiến trúc đóng nên không gian khá tối, huyền bí và trang nghiêm.
Điểm khác biệt để có thể nhận biết một ngôi chùa và một ngôi đền là chùa sẽ có nhiều sư và các chú tiểu còn đền thì chỉ có người trông nom.
Những ngôi đền lớn sẽ có những lối đi vào rất hoành tráng. Bên dưới là một hành lan dài khoảng 300m của chùa Shwezigon (vị trí số 1 trong bảng đồ phía trên).
Đây cũng là nơi ‘huyền thoại’ để săn ảnh vì vào buổi sáng nắng xuyên qua hàng cột tạo nên một sự tương phản rất đẹp.
Nếu bạn là một người thích kiến trúc và tín ngưỡng, đây sẽ là cơ hội cho bạn khám phá sự đa dạng của Phật giáo. Còn nếu bạn là người thích selfie thì luôn luôn có những góc đẹp để sống ảo.
Sẽ không có cảnh chèo kéo, mời mọc như những khu du lịch tín ngưỡng thường thấy ở Việt Nam. Mỗi một ngôi chùa ở đây tuy cũng có nhiều hàng quán lưu niệm nhưng bạn sẽ cảm thấy rất nhẹ nhàng và bình yên.
Khi đi vào tất cả những ngôi đền, chùa ở Bagan không được mang giày dép. Chân bạn sẽ bị dính bụi một chút, nếu sợ mất giày thì có thể xách theo. Xung quanh những ngôi chùa ở đây đều rất sạch sẽ.
Một số ngôi đền có bậc thang bên ngoài, các bạn có thể leo lên để nhìn bao quát khung cảnh xung quanh.
Một góc Bagan nhìn từ trên cao, ảnh này chụp vào giữa tháng 10, đầu mùa khô nên khi cây cối còn rất xanh tươi.
Phật giáo ở Bagan
Với hơn 4000 ngôi công trình Phật giáo, có thể xem Bagan là ‘đất Phật’ tại Myanmar.
Rất nhiều người địa phương hành hương tới Bagan để thăm viếng và cúng bái. Tui vô tình bắt gặp một đoàn người đang nấu cơm trưa ngay tại trước cổng một ngôi đền.
Những hình bên dưới chụp được trong sân sau của một ngôi chùa, nơi có rất nhiều chú tiểu sinh sống. Sau khi khất thực, các chú tắm rửa, giặt giũ và tự cạo đầu cho nhau.
Con người & cuộc sống Bagan
Người dân ở những vùng như Bagan hay Inle lake đều rất thật thà, họ nhẹ nhàng, dễ mến. Điều quan trọng nhất khi đi du lịch đối với tui là cảm giác an toàn, và tui đã tìm thấy được điều đó ở đây.
Những cô gái người Myanmar mang một vẻ đẹp hiền hậu dịu dàng.
Nhìn chung cuộc sống nơi này còn khá khó khăn, người khá giả thì ít còn người nghèo thì nhiều. Mọi người, từ đàn ông, phụ nữ, thanh niên, người già đều phải lao động phổng thông khá vất vả.
Có một đặc điểm mà ai cũng nhận ra khi đến Myanmar đó là mọi người bôi lên mặt một loại kem trắng, thật chất nó là bột của một loại cây có tên là thanakha.
Ngoài việc giúp chống nắng và giữ ẩm thì người ta bôi loại bột này lên mặt để cho đẹp hoặc thể hiện cá tính của mình thông qua hình dạng của.
Những chiếc xe ‘tải bus’ là phương tiện công cộng để mọi người đi lại, có những chiếc chở nhiều người đến nổi mọi người ngồi đầy cả trên nóc xe.
Ở Bagan không có nước máy nên ai ở gần sông thì dùng nước sông còn không thì đào giếng. Rất bình thường nếu bạn bắt gặp một người phụ nữ ra sông tắm như thế này.
Đồ ăn lạ, rẻ và ngon
Khác với những món ăn đa dạ từ nhiều nơi ở Yangon, đồ ăn ở Bagan mang nhiều nét bản địa hơn. Hình dưới là một loại bánh ăn sáng, nhìn như bánh Căn ở Đà Lạt nhưng to hơn và ăn không cần nước chấm.
Phần cơm dành cho khách du lịch tại một nhà hàng ven đường trong khu Old Bagan. Phần này tầm khoản 40 ngàn VND, gồm có các món rau xào, và trứng cũng được xào với rau. Ăn được, khẩu vị lạ một chút, cũng na ná với mấy món xào của người Việt.
Một món bún xào, cái màu đỏ là một loại thịt dồn giống lạc xưởng.
Một món bún xào rau cải, có xì dầu, súp-lơ, ớt, bông cải. Vị rất giống mấy món bún xào ở Việt Nam.
Một loại bún xào sền sệt, có giá và và rau củ bên trong. Bên trái là trứng xào cải, bên phải là một món súp rau củ và một món nhìn như cà ri nhưng không phải cà ri.
Từ trái sang: Ớt xay xào thịt; cá kho xả; dưa leo kho; bắp xào; cà tím xào; măng xào; thịt kho; rau kho. Ăn với cơm trắng, món nào ăn cũng được, có món lạt lạt hơi khó ăn.
BEER 🤤
Không có Bagan beer, tui và anh bạn đã thử qua vài loại bia bản địa thì Mandalay Beer là uống êm nhất.
Một chai như vầy rất to 640ml, bằng 2 chai Tiger bán ở Việt Nam.
Ngoài ra ở đây cũng có bán các loại bia quốc tế thông dụng, một số quán ăn lớn có bán các loại bia xuất khẩu như bia Bỉ, bia Đức.
Đi cả ngày mệt, cứ ăn tối là tui làm một chai bia cho ngủ ngon.
Mấy món nước ở đây thì tui không thử nhiều do sợ xui xui bị đau bụng là đi chơi mất vui. Cảm giác thực phẩm ở đây không được vệ sinh kỹ cho lắm nên.
Tui có thử qua món nước chanh tại một quá cà phê, kết quả là chỉ nhấp môi vài ngụm mặc dù nhìn có vẻ ngon.
Nhìn chung đồ ăn ở đây có vị nhạt, rau củ nhiều, các món xào rất đa dạng, nhiều món có nhiều sắc đỏ chắc do màu đỏ là màu ưa thích của người dân. Giá cả thì khá là rẻ, cầm chừng 200K VND là có thể ăn ngập mặt trong một quá ăn trung bình.
Khám phá nhiều điều thú vị
Bagan là một nơi gần như hoang sơ và mang đậm văn hoá truyền thống. Sẽ không có quá nhiều hàng quán, dịch vụ hoặc tụ điểm vui chơi giải trí như một khu du dịch vốn phải có. Đó là cái đặc biệt của Bagan mà khó có nơi nào có được.
Bạn sẽ có cảm giác như lạc vào làng của một bộ tộc thiểu số có cuộc sống gần như tách biệt với thế giới hiện đại. Nơi có nhiều thứ hay ho để ghi lại.
Một quán cà phê ven sông nằm sâu trong một con hẻm, nơi chỉ có những ai chịu khó tìm mới tới được.
Đi vào trong những ngôi làng của người dân, thấy cách họ sinh sống, trẻ em vui đùa, những hình ảnh đời sống thường nhật đó mang lại rất nhiều trải nghiệm khó quên.
Đằng sau hai con gà đang đá này có cả một câu chuyện dài. Tui và anh bạn đang đi vào một khu làng thì thấy một vài người đang đá gà. Dân ở đây họ chỉ đá vui chơi chứ không phải cá độ.
Chủ của một trong hai con gà là một cậu bé. Và cũng là bên chiến thắng trong trận giao hữu trên.
Những món đồ chơi, quà lưu niệm ở đây thường mang hơi hướng Phật giáo, những chú rối điều khiển bằng dây như thế này rất đa dạng và được bán rất nhiều. Chắc chỉ có dân địa phương hoặc những ai thích đồ chơi kiểu vầy mới mua.
Cái bên dưới mới là lạ nha, lúc mới thấy tui nhìn hoài mà vẫn không đoán được nó là cái gì luôn. Lúc thì để trong một nơi xây rất kiên cố, lúc thì chỉ trên một cái kệ gỗ, hình thù như cái bình đựng xá lợi vậy.
Trong dị dị nhưng thật chất đây là bình đựng nước miễn phí dành cho ai có khác thì uống, nhất là các nhà sư đi khất thực.
Cái bình này chắc do nước thấm ra nên rong mọc đầy xung quanh. Những bình nước miễn phí như thế này có rất nhiều ở Bagan, đi đâu cũng thấy.
Một cửa hàng tạp hoá bán dây thun trong những túi nhỏ, một thứ vô cùng thân quen với tuổi thơ của tui, thế hệ 8x sống ở ngoại ô.
Khi nhìn những chùm dây thun này lại nhớ những này học cấp 1, dành hết 200 đồng mẹ cho đi học để mua thun rồi thắt lại thành từng lọn dài chơi nhảy dây hoặc chơ bắn thun, làm nạn ná, làm súng,…
Một vùng đất yên bình
Hầu như không có nhiều xe máy trong khu Old Bagan, phương tiện đi lại dành cho khách du lịch là xe đạp, và ngựa. Cũng không có quá nhiều dân cư sinh sống, dịch vụ du lịch thì thưa thớt. Những yếu tố này đã làm cho bầu không gian ở đây yên bình và kèm theo đó là không khí trong lành mát mẻ.
Một con đường thẳng tắp với hai hàng cây um tùm hai bên, mỗi khi có gió nhẹ là lá vàng rụng xuống nhìn max lãng mạn.
Sự tự do có lẽ cũng góp phần vào trải nghiệm thú vị cho du khách đến đây. Với chiếc xe đạp điện bạn có thể đi đến bất cứ đâu bạn muốn, không có bất kỳ rào cản nào giữa các khu tham quan.
Thuê một chiếc xe đạp điện đi cả ngày thì tương đối rẻ, khoảng 5,000 – 8,000 kyat (khoảng 100K VND). Nếu đi nhiều quá thì có thể hết pin, tốt nhất là kiểm tra xe kỹ, thắng tốt, bánh cứng và xin cả số điện thoại chủ xe để có hết pin thì gọi họ mang tới thay.
Như đã chia sẽ ở trên, ở Bagan tui cảm thấy rất an toàn, sự an toàn cũng mang cho tui cảm giác bình yên. Mọi người ở đây thân thiện và hoà đồng, bạn sẽ bắt gặp những nụ cười ở bất cứ đâu.
Một buổi sáng thản thơi rảo bước vào khu chợ, rồi tìm thấy ngôi trường tiểu học nhỏ rất đông các em nhỏ. Và cái cảm giác như được hoà vào nhịp sống bình yên nơi này.
Nên thử ngồi ở một quán cóc và uống thử vài ngụm cà phê hay trà bản địa. Hình dưới là ly cà phê sữa, nhìn không ngon vậy thôi chứ thật sự là không ngon thật.
Cảm nhận & clip ngắn
Mỗi chuyến đi là một trải nghiệm khác nhau, có những điểm dừng chân mới, có những nơi quay lại vì quá thích. Bây giờ, tui vẫn nghĩ Bagan hay Inle lake còn rất nhiều điều thú vị để khám phá.
Một nơi vừa lạnh đến 15°C vừa có thể nắng ấm cả ngày
Có một dạo tui nghĩ mình không còn nhớ nhiều thứ từ những chuyến đi đến đây cho tới khi tìm lại những tấm hình cũ, mọi ký ức như vẫn còn yên đó, nhờ những tấm hình mà nhớ lại được nhiều khoảnh khắc đáng nhớ.
Bagan ! Yên bình, tự do, an toàn
Nếu như nước là điểm nhấn trong cuộc sống ở Inle lake thì ở Bagan là một sự dung hoà vừa đủ giữa khí hậu, cuộc sống, và con người. Trong đó ánh mặt trời của bình minh và hoàng hôn ở đây góp một phần không nhỏ.
Tất cả tạo nên một điểm dừng chân đủ đầy cho những ai ham muốn khám phá một nơi không xô bồ, yên bình, tự do, an toàn và thích cái cảm giác hoài niệm.
Mời xem một đoạn video ngắn 3 phút được gom góp từ những clip quay trong điện thoại, lúc trước không có định làm clip nên quay không được đẹp, các bạn thông cảm xem xong đừng chê.
